PHILIPPE MARK

TRÁNG MEN – VIETNAM LIMITED EDITION WORLDTIMER

 

Bản đồ thế giới trên mẫu Philippe Mark PM2705S Vietnam Limited Edition Worldtimer

Tráng men cơ bản là một quá trình nung chảy thủy tinh cùng với bộ màu gốc oxit kim loại lên bề mặt kim loại bên trong lò nung chuyên dụng ở nhiệt độ lớn từ 700 đến 900 độ C, sau đó làm nguội để lớp men cố định trên mặt kim loại, đây là quá trình cần sự lặp lại nhiều lần đến khi sản phẩm được hoàn thiện. Loại thủy tinh phổ biến nhất là sự kết hợp của silica, soda, vôi và một lượng nhỏ borac. Có nhiều cách khác nhau để tráng men cho mặt số đồng hồ, mỗi kỹ thuật tráng men đòi hỏi kỹ năng và độ chính xác riêng biệt. Các kỹ thuật phổ biến nhất trong thế giới của đồng hồ cao cấp là Grand Feu, Cloisonné, Champlevé…

Tráng men Cloisonné là một kỹ thuật tráng men cổ xưa, nó dùng để trang trí các đồ vật kim loại bằng men thủy tinh, ở những thời đại xa xưa hơn nữa nó cũng được sử dụng để khắc lên đá quý, thủy tinh hoặc các vật liệu khác. Kỹ thuật này được hình thành bởi các khu vực chứa men khác nhau, ngăn cách bởi những thanh chắn là những sợi dây chỉ mảnh bằng kim loại. Một số dây chỉ này được bọc vàng mỏng bằng phương pháp mạ điện phân để không xỉn màu trong quá trình nung men ở nhiệt độ cao.

Có thể nói Philippe Mark là đơn vị hiếm hoi đầu tiên tại Việt Nam thực hiện tráng men Cloisonné trên mặt số đồng hồ, một kỹ thuật rất phức tạp được thực hiện hoàn toàn thủ công bởi bàn tay nghệ nhân trong suốt quá trình chuẩn bị cho đến khi sản phẩm được hoàn thành. Toàn bộ quy trình chế tác được nghệ nhân Philippe Mark tuân thủ theo kỹ thuật cổ xưa, đảm bảo sản phẩm sau khi hoàn thành đạt được độ hoàn thiện tinh xảo, tính thẩm mỹ cao và giữ nguyên màu sắc lên đến cả trăm năm.

Quá trình phối màu cho mặt số

Việc tráng men thành công phụ thuộc rất nhiều vào quá trình chuẩn bị. Bắt đầu từ việc chọn lựa và sử dụng kim loại thích hợp. Quá trình chế tác mặt số đồng hồ tráng men Cloisonné theo kỹ thuật cổ xưa được Philippe Mark thực hiện nghiêm ngặt trải qua rất nhiều bước: Chế tạo phôi mặt số, uốn cong dây Cloisonné, dán cố định dây vào phôi mặt số, sàng rửa men thủy tinh, vào men cơ bản, nung men, chà nhám thô, vào men chi tiết và tiếp tục nung, chà nhám tinh đánh bóng hoàn thiện và cuối cùng là kiểm tra bọt khí trong men trên kính hiển vi.

Philippe Mark đã lựa chọn vàng, đặc biệt là vàng 18k bởi đặc tính tương thích của nó với men giúp phá hủy sự hình thành oxit ảnh hưởng đến lớp men kế tiếp và ít biến dạng khi nung ở nhiệt độ cao. Đây là loại vật liệu có rất ít độ biến dạng khi nung ở nhiệt độ cao và không bị đổi màu do oxy hóa ở nhiệt độ cao.

Chế tác thủ công phôi mặt số

Cùng với phôi mặt số đồng hồ, các sợi chỉ Cloisonné cũng được chế tác từ vàng có độ mỏng từ 0.03mm đến 0.07mm tùy vào yêu cầu thể hiện ở từng vị trí trên mặt men và chúng được sắp xếp dọc theo những đường nét đã được phát họa trên bản thảo của mẫu thiết kế sao cho các đoạn uốn cong thành các góc vuông để dây không bị vồng lên.

 

Tạo  hình dây Cloisonné

Quá trình tạo hình dây cũng  như  dán  cố  định được thực hiện bằng một cây kìm nhỏ có độ sắc bén, hai cây nhíp mỏ cong và bộ gá tùy chỉnh. Tất cả mọi thao tác đều được thực hiện dưới kính hiển vi soi nổi có độ phóng đại lên đến 45X. Công đoạn này đòi hỏi nghệ nhân phải là người có đôi tay khéo léo, điêu luyện và thẩm mỹ nhất, bởi lẽ chính những sợi chỉ này sẽ làm các chi tiết trở nên sắc nét hơn và tạo độ sâu ấn tượng nhất cho bức tranh tuyệt đẹp của mặt số đồng hồ.

Dán dây vào phôi theo thiết kế

Quy trình sàng rửa men thủy tinh rất quan trọng, men cần được “rửa” bởi vì quá nhiều hạt mịn trong men trong suốt có thể gây ra vẩn đục. Khi "rửa" men, những hạt rất mịn này sẽ bị loại bỏ. Bằng cách nghiền men dưới kích cỡ của mắt lưới sàng 80 mesh và 150 mesh, men 80 mesh là một hỗn hợp của các hạt có kích thước đường kính từ 0,0070 inch đến các hạt nhỏ hoặc kích thước bụi nhỏ hơn micromet, nó được sử dụng phổ biến trong kỹ thuật sàng lọc. Sau đó, bắt đầu tiến hành rửa men bằng nước và thu được hỗn hợp dung dịch. Tiếp tục lặp lại cho đến khi nước trong men không bị vẫn đục và trong vắt. Sau đó, men được bảo quản trong hộp kín, đặt ở nơi khô ráo và chuẩn bị cho công đoạn tráng men.

Quá trình nghiền và rửa men

Quá trình đưa men lên phôi mặt số đồng hồ được xem như một công đoạn tiên quyết cho toàn bộ quá trình vì nó đòi hỏi sự tập trung toàn tâm toàn ý, kiểm soát tay tới từng động tác nhỏ nhất để có thể di chuyển đầu cọ đến từng chi tiết, ngóc ngách nhỏ nhất của mặt số. Điều khó nhất trong công đoạn này là đưa từng hạt men siêu nhỏ vào bên trong từng hòn đảo. Việc kiểm soát lỗ rỗng bóng khí trong men cũng vô cùng quan trọng, chỉ cần một lỗi nhỏ cũng để lại bóng khí trong men sau khi nung. Đặc biệt hơn hết là công đoạn chọn màu men, sau một quá trình cân nhắc kỹ lưỡng Philippe Mark quyết định sử dụng màu xanh dương đậm để mô tả biển, màu vàng, cam, xanh lá chuyển tiếp thể hiện phần đất liền. Tất cả tạo nên một tổng thể màu sắc hài hòa.

Quá trình vẽ men lên phôi mặt số

Quy trình nung men đòi hỏi phải chính xác về nhiệt độ lò nung và thời gian nung. Philippe Mark chọn nhiệt độ từ 700 đến gần 900 độ C cho quá trình nung men đục và men trong. Mỗi mặt số được Philippe Mark vào men và nung dao động từ 12 đến 15 lần trước khi chà nhám thô.

Quá trình nung men trong lò nung

Sau khi hoàn thành nung men nhiều  lần, mặt số đồng hồ sẽ được chà nhám thô nhằm kiểm tra bóng khí trên bề mặt men. Công đoạn chà nhám thô được thực hiện tỉ mỉ vì đây là công đoạn dễ dẫn đến nứt men, các mặt số bị nứt sau khi chà nhám thô sẽ bị loại bỏ, tỉ lệ mặt số bị nứt ở công đoạn này chiếm trên 80% tổng mặt số đã hoàn thiện, các mặt số đảm bảo nguyên vẹn sẽ được tiếp tục lên men và nung thêm nung thêm.

Quá trình chà nhám thô

Công đoạn đánh bóng và kiểm tra bóng khí trong men là hai công đoạn rất  quan trọng, Philippe Mark sẽ tiến hành loại bỏ các mặt số có lượng bọt khí xuất hiện nhiều, quá trình chọn lựa này rất khắt khe và được thực hiện dưới kính hiển vi. Các mặt men đạt chuẩn ở giai đoạn này sẽ được tiếp tục lên men chi tiết và phủ lớp men bảo vệ.  

Vẽ men chi tiết cho mặt số

Quá trình vẽ men, nung, kiểm tra là các thao tác được lập đi lặp lại nhiều lần mất nhiều thời gian. Các mặt men được lọc sẽ được chà nhám tinh để làm phẳng bề mặt tuyệt đối, tạo chiều sâu cũng như độ bóng cho sản phẩm.

Công đoạn chà nhám tinh

Để mang đến cho người dùng một sản phẩm hoàn hảo, sản phẩm phải trải qua một quá trình dưới sự kiểm soát nghiêm ngặt của một đội ngũ tâm huyết, đã không ngừng nghỉ trong việc tạo ra những tác phẩm nghệ thuật chất lượng. Bên cạnh đó, yếu tố thời gian và nhiệt độ được xem là mối quan tâm hàng đầu. Nếu nhiệt độ quá thấp hoặc thời gian quá ngắn, men sẽ không kết dính. Nếu nhiệt độ quá cao hoặc thời gian nung quá lâu, men sẽ bị bão hòa với oxit từ kim loại, tạo ra một hoặc nhiều thay đổi như cháy ở các cạnh, biến đổi về màu sắc, thay đổi độ bóng, các lỗi về kết cấu bề mặt, và việc canh lửa trong quá trình nung được kiểm soát nghiêm ngặt bởi nghệ nhân của Philippe Mark.

             

Công đoạn kiểm tra cuối cùng

Với kĩ thuật tráng men Cloisonné phức tạp và vô cùng kỳ công, nghệ nhân tại Philippe Mark phải bỏ công sức từ 80 đến 90 giờ để chế tác một mặt số đồng hồ tráng men Cloisonné. Tuy nhiên, một điều khó có thể tránh khỏi đó là xuất hiện những bọt khí li ti trên lớp men, dẫn đến chất lượng sản phẩm cũng bị giảm đi một cách đáng kể. Nhưng điều đó không thể làm những nghệ nhân Philippe Mark nản lòng và xem đó như là một thách thức cần phải vượt qua. Philippe Mark đã tỉ mỉ chuyển động những đầu kim đến từng chiếc lỗ nhỏ nhằm phá vỡ những lỗ khí và đem đến những kết cấu mịn và hài hòa trên bề mặt số. Ở Philippe Mark, mặt men sẽ được hoàn thiện tinh xảo với gần như không có bóng khí hoặc rất ít bóng khí xuất hiện trong men.

 

Mặt số được đặt trên phiên bản Philippe Mark PM2705-002 VietNam Limited Edition Worldtimer

Tráng men Cloisonné là công việc phức tạp mất rất nhiều thời gian chế tác với tỉ lệ thất bại trong quá trình hoàn thiện rất cao. Philippe Mark hiểu rằng cần phải học hỏi nhiều hơn trong tương lai nhằm tạo ra các tác phẩm tráng men Cloisonné. Bởi ngày nay, đồng hồ tráng men Cloisonné ngày càng được săn đón bởi giới nghệ thuật bởi vì những tuyệt phẩm đó vẫn còn giữ nguyên giá trị với thời gian.